آیه سوم: الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ بِغَیْرِ حَقٍّ إِلَّا أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا وَلَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ ترجمه: آن مؤمنانی که به ناحق از خانههاشان آواره شده (و جرمی نداشتند) جز آنکه میگفتند: پروردگار ما خدای یکتاست. و اگر خدا (رخصت جنگ ندهد و) دفع شر بعضی از مردم را به بعض دیگر نکند همانا صومعهها و دیرها و کنشتها و مساجدی که در آن (نماز و) ذکر خدا بسیار میشود همه خراب و ویران شود. و هر که خدا را یاری کند البته خدا او را یاری خواهد کرد، که خدا را منتهای اقتدار و توانایی است. سوره حج / ۴۰
کلمهی «صَوامِعُ» جمع «صومعه» به معنای دِیر و محل عبادت و ریاضت راهبان در بیابانها و غارهاست. کلمهی «بِیَعٌ» جمع «بیعه»، محل عبادت مسیحیان است و کلمهی «صَلَواتٌ» جمع «صلاه»، همان کنیسه و محل عبادت یهودیان است. خرابی مسجد یعنی: محو اتّحاد و تشکّل، قطع رابطه با امام عادل، فراموشی فقرا، عدم آگاهی از اوضاع و غفلت از خدا و لذا اگر دشمن بتواند، اوّل این مراکز را قلع و قمع میکند.
پیام ها
۱ -آوارگی از وطن روشنترین نمونه مظلومیّت است. ظُلِمُوا … الَّذِینَ أُخْرِجُوا
۲ – علاقه به وطن، حقّ طبیعی انسان واخراج از وطن، سلب این حقّ و سبب ظلم است. «أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ»
۳ -در قرآن، تبعید مفسدینفیالارض حقّ وتبعید مؤمنان ناحقّ است. «بِغَیْرِ حَقٍّ»
۴ – دینداری، سختی و ناگواری دارد. أُخْرِجُوا … إِلَّا أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ
۵ – مؤمنان، وسیلهی تحقّق ارادهی الهیاند. «دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ» (دفاع از خداوند است ولی بدست مؤمنین)
۶ – برای حفظ مراکز دینی، گاهی باید خون داد. دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ …
۷ – آنچه مهم است، دفاع از حریم مساجد است، خواه با جنگ باشد و وخواه با قلم و بیان و یا برنامههای دیگر. دَفْعُ اللَّهِ …
۸ – مهمترین برنامهی دشمن، نابودی مراکز دینی بیدار کننده است. «لَهُدِّمَتْ» (معابد، نشانهی حضور دین در جامعه است)
۹ – نام عبادتگاه مهم نیست، کفّار و متجاوزین با یاد خدا و راه او به هر شکل و در هر کجا که باشد مخالفند. «صَوامِعُ- بِیَعٌ- صَلَواتٌ- مَساجِدُ»
۱۰ – یاد خدا هدف اصلی و روح اعمال در مراکز دینی است. «یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ»
۱۱ – مساجدی مورد ستایش قرآن است که در آنها از خداوند بسیار یاد شود و به حداقل اکتفا نشود. «کَثِیراً» (در هر مکانی که بیشتر یاد او شود، مقدّستر است)
۱۲ – امداد و نصرت الهی، بعد از حرکت و تلاش ماست. «لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ» تفسیر نور جلد ۶ – صفحه ۵۰
آیه چهارم: وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا ترجمه: و مساجد مخصوص (پرستش ذات یکتای) خداست پس نباید با خدا احدی غیر او را پرستش کنید. سوره جن/۱۸
امام صادق علیه السلام فرمود: چون یهود و نصاری در مراکز عبادت خود به خدا شرک میورزیدند، خداوند فرمود: در مساجد اسلامی با خداوند احدی را نخوانید و خدا لعنت کند کسی که به مسجد احترام نگذارد. « بحار الانوار، ج ۷۲، ص ۳۵۵٫»
نکاتی چند پیرامون مسجد
۱ – اول بنای روی کره زمین مسجد بود. «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّهَ مُبارَکاً» «۱»
۲٫ جایگاه مسجد باید از قداستی برخوردار باشد. چنانکه مؤمنان گفتند: بر مزار اصحاب کهف مسجدی بنا میکنیم: «لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِمْ مَسْجِداً» «۲»
۳٫ اولین کار پیامبر در مدینه، ساختن مسجد بود. «لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَی التَّقْوی مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ» «۳»
۴٫ بیش از ده مرتبه نام مسجدالحرام در قرآن آمده است.
۵٫ خداوند، مسجد را خانه خود دانسته و برترین مردم، یعنی ابراهیم و اسماعیل، دو پیامبر بزرگ را خادم آن قرار داده است. «طَهِّرا بَیْتِیَ» «۴»
۶٫ برای حضور در مسجد، سفارش زینت شده است. «خُذُوا زِینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ» «۵»
۷٫ اگر ساخت مسجد بر اساس تقوا نباشد، و مسجد، عامل تفرقه گردد، باید خراب شود.«مَسْجِداً ضِراراً» «۶»
۸٫ قداست مسجد تا آنجاست که هر کسی حق ساخت و تعمیر مسجد را ندارد. «ما کانَ لِلْمُشْرِکِینَ أَنْ یَعْمُرُوا مَساجِدَ اللَّهِ» «۷» و این امر، مخصوص مؤمنان متقی است. إِنَّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ … وَ لَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ «۸»
۹٫ مسجد و سایر مراکز عبادت یهود و نصاری (دیرها و صومعهها و معابد) به قدری ارزش دارد که برای حفظ آنها، باید خون داد. … لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ «۹» ۱)آل عمران، ۹۶٫ ۲)کهف، ۲۱٫ ۳) توبه، ۱۰۸٫ ۴)بقره، ۱۲۵٫ ۵)اعراف، ۳۱٫ ۶) توبه، ۱۰۷٫ ۷)توبه، ۱۷٫ ۸)توبه، ۱۸٫ ۹) حج، ۴۱٫ تفسیر نور جلد ۱۰ – صفحه ۲۵۴
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.